donderdag 17 november 2011

Winterdepressies

De dagen worden korter en donkerder. Terwijl het buiten ook nog eens alsmaar kouder wordt, kruipen we samen met een warme chocolademelk gezellig bij het haardvuur. Velen genieten van Koning Winter, maar het seizoen kent ook een keerzijde: winterdepressies. Onlangs sloot ik het project Factchecken van mijn opleiding af, waarin mijn medestudenten en ik mediapublicaties moesten natrekken op feitelijke onjuistheden. Mijn eerste bericht ging over - jawel - winterdepressies. En omdat het nu sinds een kleine maand officieel winter is, mijn artikel:

Maakt het slechte weer Nederland nu al depressief?
Door Elmke Hendrix

Het slechte weer in juli en augustus is volgens De Telegraaf de reden voor ‘nu al veel winterdepressies’. Op 1 september plaatste de redactie van de krant het bericht op haar website. Maar kunnen we wel spreken van vervroegde depressies en waar baseert de krant dit op?

Het bericht op de website van De Telegraaf is gebaseerd op uitspraken van René van Klaveren van Goodlite, een bedrijf dat gespecialiseerd is in lichttherapieadvies. Volgens de krant zorgt ‘de slechte zomer met bijna 25 procent minder zonuren dan het langjarige gemiddelde ervoor dat veel Nederlanders kampen met aanhoudende vermoeidheid, somberheid, een overmatige behoefte aan slaap en ondanks voldoende slaap niet uitgerust wakker worden’. Ook meent De Telegraaf dat dit ‘veel vroeger dan gebruikelijk is’. Hoe ze dit weten? Bij Van Klaveren wordt over de symptomen ‘de laatste weken al veelvuldig geklaagd’. Alleen, wat is gebruikelijk en wat bedoelt de krant met veelvuldig?

Een telefoontje naar Van Klaveren geeft meer duidelijkheid. Het bericht op de website van de krant is naar zijn mening te kort: “De gehele aanleiding is op deze manier onduidelijk”. Van Klaveren verstuurde zijn bericht naar het ANP. Verschillende media namen het artikel over, waaronder De Telegraaf. Vergeleken met berichten op andere websites, zoals Belg.be, medicalfacts.nl en EditieNL.nl, is te zien dat de krant inderdaad een deel schrapte en dat een verklaring van de onderzoeksresultaten ontbreekt.

Start
De start van het winterdepressieseizoen is veel eerder dan gebruikelijk, volgens de eigenaar van Goodlite. De Telegraaf meldt echter niet wat Van Klaveren bedoelt met ‘gebruikelijk’. Toch wordt zowel in de berichtgeving in andere media, als in het telefoongesprek duidelijk dat hij doelt op de maand oktober, zoals in eerdere jaren. Psycholoog Ritsaert Lieverse, werkzaam bij de Universiteit van Maastricht en bij Mondriaan (een instelling voor geestelijke gezondheidszorg), is het met hem eens. “Het tijdstip waarop de klachten ontstaan, is per persoon verschillend, maar over het algemeen begint het bij het vallen van de blaadjes: halverwege oktober.” Ook chronobioloog Judith Haffmans, werkzaam in het PsyQ in Den Haag, sluit hierbij aan: “De officiële start is in het laatste weekend van oktober, wanneer de klok wordt verzet.”
Slecht weerVan Klaveren koppelt de groei met het slechte weer in juli en augustus. “Volgens het
KNMI was er ongeveer 25 procent minder zonuren dan in de maanden juli en augustus.” Na een berekening, bleek dit getal inderdaad te kloppen. Juli en augustus hadden dit jaar 158 en 153 zonuren. Normaal gesproken, volgens de website van het KNMI, is dit 212 en 195 uur.

Toename
Zowel van Klaveren, als de krant spreekt over een vervroegd aantal winterdepressies. De eigenaar van Goodlite baseert zijn uitspraak op de verkoop van zijn lichttherapielampen in de maand augustus. “Normaal gesproken verkopen we ongeveer 25 stuks en nu zijn dat er minstens 600”, verklaart Van Klaveren. Hij is zich ervan bewust dat lichttherapielampen ook gebruikt worden voor andere doeleinden, zoals de behandeling van een jetlag of slaapproblemen. “Het meest van onze lampen verkopen we via het internet. We weten niet zeker voor welke doeleinden de mensen de lampen nodig hebben. Maar er zijn ook klanten die opbellen en hun situatie uitleggen, die duidt vaak op een winterdepressie”, verklaart hij. Van Klaveren heeft echter geen getallen over het aantal bellers tot zijn beschikking.

Andere aanbieders
Goodlite is niet de enige aanbieder van lichttherapielampen in Nederland. Ook Geerhard Holtkamp van de website lightsystems.nl heeft zich gespecialiseerd in de lampen. Hij merkt echter ‘helemaal niets’ van een toename: “Niemand belt me er voor op”, legt hij uit.
Toine Schouters werkt bij Davita Nederland BV in Eindhoven. Het is een bedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in de ontwikkeling, de productie en de verkoop van medische technieken, waaronder lichttherapie. Bovendien zit hij in het bestuur van Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid, is hij psychiatrisch verpleegkundige en is hij gespecialiseerd in lichttherapie voor psychiatrie en dermatologie. Schouters ziet een toename van het aantal bezoekers op de website en van de hoeveelheid telefoontjes naar het bedrijf Davita. „We merken ook een stijging in de verkoop van het aantal lampen. Deze is twee tot drie keer zoveel dan andere jaren in deze maanden. Het is echter moeilijk na te gaan waarvoor klanten de lampen gebruiken, want ze kunnen ook worden gebruikt voor de behandeling van jetlags of andere problemen.” Schouters had geen exacte cijfers van de verkoop van het aantal lampen bij de hand.

Experts
Verschillende partijen zeggen iets anders, hoe zit het nou? Psycholoog Ritsaert Lieverse gelooft niet dat er nu al veel personen zijn met een winterdepressie. “Het kan zijn dat Van Klaveren gelijk heeft, maar dan zou je het goed moeten onderzoeken. Naar mijn mening probeert hij contact te leggen met de media.” Hij vervolgt: “ Wat ik wel merk, is een trend onder de mensen die ongelukkig zijn door de zomervakantie. Zij zijn boos vanwege het slechte weer en hebben geen zonuren gehad. Een soort vakantie-irritatie.”
Chronobiologe Haffmans ontvangt jaarlijks zo’n 800 tot 1000 patiënten met een winterdepressie in het PsyQ in Den Haag. Door het slechte weer van afgelopen weken merkt ze dat cliënten, bij wie ze eerder een winterdepressie constateerde, nu al kampen met de symptomen van een ontregeling van hun biologische klok. Desondanks twijfelt ze of ze deze symptomen moet bestempelen als een winterdepressie: “Een winterdepressie is eigenlijk seizoensgebonden, dus het is lastig te zeggen of dit vervroegde depressies zijn.”
Schouters sluit ook aan bij de meningen van Lieverse en Haffmans. Volgens het bestuurslid van Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid kan een winterdepressie nu nog niet optreden, omdat er momenteel voldoende licht buiten is. “Bovendien kun je de depressie alleen als winterdepressie bestempelen, als deze optreedt in de donkerste periode van het jaar. Deze loopt ongeveer van oktober tot maart.” Wat kan het dan wel zijn volgens Schouters? Hij antwoordt: “Angst. Door het slechte weer van de afgelopen tijd zijn personen, die eerder een winterdepressie of winterblues hebben gehad, bang om weer in dezelfde situatie te belanden. Daarom neemt waarschijnlijk de verkoop toe.”

Conclusie
Als we de verschillende meningen op een rijtje zetten, blijkt dat het verhaal van de Telegraaf deels klopt. Klachten die gelijk zijn aan de klachten van een winterdepressie openbaren zich inderdaad nu al. De vraag is alleen of we deze mogen bestempelen als een winterdepressie. Dat doet de Telegraaf in haar kop wel. Als we de experts mogen geloven, heeft de krant een ongelukkige conclusie getrokken. De Telegraaf wil geen commentaar geven.

Bronnen:
http://www.knmi.nl/klimatologie/maand_en_seizoensoverzichten/seizoen/zom11.html
http://www.telegraaf.nl/binnenland/10468765/__Nu_al_veel_winterdepressies__.html
Chronobioloog: Judith Haffmans van het PsyQ in Den Haag
Psycholoog: Ritsaert Lieverse, werkzaam bij de Universiteit van Maastricht en bij Mondriaan.
Bestuurslid Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid en medewerker bijDavita Nederland BV: Toine Schouters
Verkoper lightsystems.nl: Geerhard Holtkamp
Verkoper Goodlite: René van Klaveren

donderdag 10 november 2011

Mannen

Een man of vrouw versieren. Niet iedereen kan het. En laat ik mezelf nou eigenlijk rekenen tot de laatste groep. Nog nooit ben ik op een man afgestapt. Het idee alleen al! Zwetende handen, een kop die overuren maakt: zou me haar wel goed zitten, zou ik wel leuk lachen? Nee, geef mij maar een meet cute. Een tikkeltje dromerig, maar ach.

Hoewel ik op dit moment niet iemand hoef te versieren, heb ik altijd veel respect voor mannen én vrouwen – laten we die vooral niet vergeten – die het wél kunnen. Flirten, ogen knipperen, een beetje lachen. Eerst op een afstandje, ja dat zou ik ook nog kunnen. Maar dan het moment. Het moment dat je naar je prooi loopt: je borst vooruit, je schouders naar achteren, een zwoele blik. In films lijken deze acties altijd een eeuwigheid te duren. Slowmotion, een romantisch muziekje eronder, hij kijkt naar haar, zij naar hem. En dan die zin: “Wil je wat van me drinken?” Zucht.

Zo hoort het te gaan. Maar dat gebeurde niet bij mij. Het romantische beeld spatte uiteen, het geluid stopte abrupt en in plaats van een verleidelijke lach, viel mijn mond op mijn schoenen. Dag meet cute.

Vanuit mijn ooghoeken zag ik hem naar me toekomen. Wit shirtje, baggy jeans, lengte van een meter tachtig en een gel lok.In zijn rechterhand een fluitje pils. “Wat heb je mooie oorbellen in”, fluisterde hij me in mijn oor. Ook al voelde ik elke bas van de muziek in mijn buik en lijd ik aan gehoorverslechtering, ik hoorde het toch écht goed. Mooie oorbellen?! Nou ken ik veel openingszinnen, maar deze is toch echt het toppunt. Had ik dan zo’n joekels van hangers aan mijn hoofd? Waren ze bezet met diamanten, droeg ik pauwenveren of ringen? Ik weet niet waarom mijn zwarte-knopjes-van-een-tientje deze jongeman opvielen, maar het leek erop dat hij niets beters had te zeggen.

Een kennis schoot me te hulp: "Is hij vervelend?", vroeg ze me. Nee, dat was hij niet. De jongen in kwestie had goede bedoelingen. Ik voelde me gevleid dat hij me aansprak, terwijl ik in mijn dagelijkse kloffie stond. Maar van alle dingen die ik droeg, koos hij mijn oorbellen. Mijn oorprikkers die verstopt zaten achter mijn haren, die ik bijna dagelijks draag omdat ik al mijn andere setjes verlies. Ik stond aan de grond genageld, kon geen woord uitbrengen en lachte stiekem in mezelf. En hij? Hij droop af.

zaterdag 3 september 2011

Wauw

Wauw. Elke keer weer krijg ik dat gevoel van een stuntende snowboarder, een coole surfer of skater. De trucs die ze doen zorgen ervoor dat mijn mond wel enige tijd open blijft hangen. Hoe doen ze dat toch?

Op m'n vijftiende ben ik zelf begonnen met boarden en sinds mijn negentiende heb ik twee surfvakanties gehad. Verslaafd? Ja! Alhoewel je er een enorm doorzettingsvermogen voor nodig hebt, ben ik erop gebrand om ooit goed te worden. Oefenen, oefenen, oefenen is de spelregel. En met name voor surfen geldt dit, want het snowboarden dat doe ik nu een jaar of zes. Het lukt me aardig, maar die tricks... Tja, daar ben ik nog wel te schijterig voor. Rechtdoor op een box lukt me nog wel, maar grinden, 360's? Daar zou ik wel een flinke Jägermeister voor moeten drinken!

Maar toch, het blijft knagen. Want wat zie je bij een 360 of als je als surfer door een tube gaat. Gelukkig vond ik dit filmpje op
Froot.nl. En voor even stelt het me tevreden. Nog een jaartje flink werken en dan ik het zelf écht gaan oefenen! Welkom droomsurfsnowboardreis!
http://www.youtube.com/watch?v=yo3M6EB8kmk&feature=player_embedded#!

vrijdag 26 augustus 2011

Een tijd niet geschreven

Ik ben afwezig geweest. Niet goed van me. Dat durf ik toe te geven. De reden? Tja, zoals duizend anderen: Facebook. Het is zo makkelijk om op het 'Like' knopje te drukken als ik iets zie wat ik leuk vind als ik het web afstruin. Hup, één klik en het staat op mijn 'personal page'. Mensen zien het en kunnen erop reageren. Gemakzucht in plaats van moeite. Ik ben eigenlijk gewoon lui; bezoekers krijgen op deze blog hangt niet af van één klik. Schrijven zal ik. Maar leest iemand uberhaupt mijn blogs? Ach, een vraag waarover ik kan tobben, maar het is beter om vooruit te kijken!

Dus ik heb genoeg materiaal verzameld van de afgelopen tijd, die ik hier op kan zetten!
Mijn nieuwste aanwinsten zijn filmpjes van het Britse BBC2- programma Foot & Loose, coverjunkie.com, froot.nl en Improv Everywhere. Komende tijd komt er meer. Ik beloof het. ik doe het!

Hierbij al een voorproefje van Foot en Loose. Geniet!
http://www.youtube.com/watch?v=nZ1BfI5y91s&feature=relmfu